Necla DALAN
Türkiye 2023 yılında 1 milyar 270 milyon dolarlık ayakkabı ihracatı gerçekleştirirken ithalat 1.4 milyar dolar oldu. Bu yılın ilk ayında ihracat 630 milyon dolar, ithalat ise 817 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten, temmuz ayında verdiği bir röportajda Nike, Adidas, Puma ve Skechers gibi dev spor ayakkabı markalarının Türkiye’nin ithalatındaki payının yüzde 45 olduğunu vurguladı. İçten, ithal gelen markalara “Türkiye’deki satışların yüzde 30- 40’ını Türkiye’den tedarik edeceksin” şartı getirilmesi gerektiğini düşündüklerini de söyledi.
Geçtiğimiz günlerde bir toplantıda Berke İçten ile sohbet ettik. Sohbetimizin odağında da ithal spor ayakkabı markaları vardı. Henüz son imzayı atılmadığı için isim yazamıyorum ama 40 yıldan fazladır spor ayakkabı üreten İçten Spor Ayakkabı şirketinin ikinci kuşak temsilcisi olan Berke İçten, çok ünlü bir Alman spor ayakkabı markasını Türkiye’de üretim için ikna ettiklerini anlattı. Her şey yolunda gider ve imzalar atılırsa Türkiye’de üretimin 2025 yılında başlayacağını kaydeden İçten, şöyle devam etti:
ALMAN DEVLE ÇOK SIKI PAZARLIK SÜRECİ YAŞANDI
“Alman marka ile bir yıldan fazladan süredir görüşüyoruz. Bize söyledikleri şu, ‘Biz Vietnam’dan ayakkabıyı getiriyoruz, sizin vergilerinize, referans fiyatlarınıza rağmen daha ucuz. Niye Türkiye’de operasyon kurup tedarik edelim?’ Biz de onlara şunları söyledik: Dünyada konjonktürel değişiklikler oluyor. Çin, Vietnam, Tayvan gibi ülkelerde gerilim var. Pandemi yaşadık, tedarik süreçlerinde sıkıntılar oldu. Kızıldeniz’de hiç kimsenin aklına gelmeyen bir olay oldu nakliye süreleri 60 günlere çıktı, konteyner fiyatları yükseldi. Skechers, Türkiye’de günlük 7 bin adete çıktı üretim olarak. Global rakamlar içinde bu devede kulak değil ama burada bir operasyonu hazır tutuyor. ‘Yarın öbür gün şartlar değişir’ diyor. Türkiye, Avrupa pazarına çok yakın bir üretim lokasyonu. Sezon içerisinde bazen acil siparişlerin verilmesi halinde büyük avantaj sunuyor. Nihayetinde onları da ikna ettik. Türkiye’de üretime başlamaya karar verdiler.”
SERMAYE VE TEKNOLOJİ TAYVANLI ŞİRKETLERDE
“Global markaları ne kadar ülkemize çekebilirsek hem ayakkabı sanayinin hem yan sanayinin gelişmesine katkı sağlayacak” diyen Berke İçten, bu markalara üretim yapan şirketlere yönelik çalışmalarından da söz etti. İçten, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Dünyada bu tarz üretimi yapan 7-8 tane firma var ve bunlar genellikle Tayvan ağırlıklı. Çünkü asıl sermaye ve teknoloji Tayvan’da. Fabrikaları Çin’e kuruyor Tayvanlı şirketler. Adidas, Nike, Puma, aklınıza gelen tüm markaları üretiyorlar. Şartlar uygunsa Hindistan’a, Kamboçya’ya geçiyorlar. Biz bu gruplarla dernek olarak görüşüyoruz. Türkiye’de üretim yapmaya ikna etmeye çalışıyoruz. Önümüzdeki günlerde yine sunumlarımız olacak. Birkaç tanesini ikna edebilirsek ve Türkiye’de fabrika kurup dev markala üretim yapılırsa bunların yan sanayini tedarik eden firmalar da gelir. Biz şu anda yeterli kalitede taban, suni deri tedarik edemiyoruz, tekstil kumaşlarında sıkıntı yaşıyoruz mesela. Sadece fiyat değil çeşitlilik ve Ar-Ge’nin de sağlanması için o firmaları Türkiye’ye çekmemiz gerekiyor. Bu firmaları çekebilirsek ki hedefimiz bu hem ithalatı kesmiş olacağız hem de belki buradan üretim yapıp yurt dışına ihracatı gündeme gelebilecek. Bakanlığımızla da görüşüyoruz. Yüzde 30-40’lık bir yerli üretim şartı getirilmesi sadece spor markalarında değil tüm ayakkabı sektöründe canlılığa yol açacak. Hem de vergileri yükselterek değil sadece yerli üretim şartı getirerek bu işi yapabiliriz.”
patronlardunyasi.com
İLGİLİ HABER